Ngược dòng thời gian, khi nhà nước Văn Lang ra đời, đất Lương Phong thuộc bộ lạc Tây Âu, bộ Vũ Ninh, sau là bộ lạc Tây Vu. Trong thời kỳ nghìn năm Bắc thuộc, bộ lạc Tây Vu là một huyện của các triều đại phong kiến Trung Quốc. Khi nhà Lý lập nên nước Đại Việt, mở đầu kỷ nguyên độc lập dân tộc, đất Lương Phong thuộc phủ Bình Lỗ, lộ Bắc Giang. Đến thời Trần (1225 - 1400) Lương Phong thuộc huyện Phật Thệ (sau là Thiện Thệ) phủ Bắc Hà. Vào thời Lê, huyện Thiện Thệ đổi thành huyện Hợp Hòa (sau là Hiệp Hòa) và từ đó xã Lương Phong cơ bản nằm trong địa phận huyện Hiệp Hòa cho đến ngày nay. Tuy nhiên, trong quá trình lịch sử đó, đơn vị hành chính xuất hiện với những tên gọi và cấp độ khác nhau như cấp xã vào thời Trần, cấp tổng vào thời Lê và tồn tại đến hết thời Nguyễn. Dưới huyện là tổng, dưới tổng là xã. Một huyện có nhiều tổng, một tổng có nhiều xã. Xã là đơn vị hành chính cấp cơ sở, có từ 100 họ trở lên sống cùng một khu vực cư trú, thờ chung một vị thành hoàng. Dưới xã là làng, dưới làng là xóm (hoặc ấp, trại nếu ở ven đồi ngoài làng, thành lập sau)
Đầu thế kỷ XIX, xã Lương Phong (cũ) thuộc tổng Đông Lỗ, huyện Yên Việt (đến năm 1820 đổi thành huyện Việt Yên). Theo tư liệu địa bạ được lập từ thời vua Gia Long thì đầu thế kỷ XIX địa giới hành chính xã lúc này: Đông giáp các xã Hương Mai, Xuân Lạn, Dĩnh Sơn huyện Yên Dũng; xã Vân Cẩm bản tổng. Tây giáp xã Lỗ Hạnh bản tổng, xã Phù Yên huyện Yên Phong. Nam giáp xã Phù Cầm huyện Yên Phong; các xã Vân Cẩm, Lỗ Hạnh bản tổng. Bắc giáp các xã Đăng Ngoại, Đoan Bái, Vân Cẩm bản tổng.
Năm 1895, thành lập tỉnh Bắc Giang, tổng Đông Lỗ sáp nhập vào huyện Hiệp Hòa. Năm 1920, thành lập tổng Ngọc Thành, xã Lương Phong (cũ) nhập vào tổng này và là 1 trong 5 xã của tổng Ngọc Thành (đó là Sơn Giao, Ngọc Thành, Sơn Quả, Thiện Mỹ và Lương Phong).
Xã Lương Phong (tên chữ Hán có nghĩa là gió lành, tên Nôm là Kẻ Gió) gồm 374 nhân khẩu, 694 mẫu ruộng với 2 làng là Khánh và Tứ. Xã Sơn Quả (trước thuộc tổng Vân Cầu, phủ Yên Thế, sau sáp nhập vào tổng Ngọc Thành, huyện Hiệp Hòa) có 520 nhân khẩu và 750 mẫu ruộng, gồm các xóm Giữa, Hậu, Đông, Thượng, Dinh, Đầu, Gia, Chùa và Trại Gió. Xã Thiện Mỹ (trước thuộc tổng Đông Lỗ, huyện Việt Yên, sau được sáp nhập vào tổng Ngọc Thành huyện Hiệp Hòa) gồm có các thôn: Đông, Chùa, Giữa, Cấm, Chớp (trong đó Trại Diệc, làng Thuốc, làng Sấm sau này gọi là làng Cấm hay thôn Cấm), có số dân là 650 người và 1.436 mẫu ruộng.
Trước Cách mạng tháng Tám năm 1945, Hiệp Hòa có 9 tổng, 52 xã. Sau Cách mạng, dưới chế độ Việt Nam Dân chủ Cộng hòa, cấp tổng bị giải thể. Ba xã Lương Phong, Sơn Quả và Thiện Mỹ sáp nhập thành xã mới, lấy tên là Tiên Phong (dân gian thường gọi vùng này là Gió hay Thắng - Gió) gồm các xóm (thôn cũ) của 3 xã đó.
Năm 1972, xã Tiên Phong đổi tên thành xã Lương Phong và giữ nguyên tên gọi cho đến nay. Hiện nay, xã Lương Phong có 13 thôn: Thôn Chớp, thôn Cấm, thôn Giữa, thôn Chùa, thôn Đông, thôn Tứ, thôn Khánh, thôn Vân An, thôn Sơn Quả 1, thôn Sơn Quả 2, thôn Sơn Quả 3, thôn Sơn Quả 4, thôn Sơn Quả 5.
